چکیده
غرب آسیا بهمثابه خاستگاه اسلام، همواره با گونههایی از تهدیدهای سیاسی، فرهنگی، اقتصادی و مانند آن دست و پنجه نرم کرده است. تهدید، یک مفهوم انتزاعی است که درهمتنیدگی عمیقی با مفهوم امنیت ملی در این کشورها دارد؛ زیرا بخشهای سیاسی، فرهنگی و اقتصادی، از تهدیدپذیرترین بخشهای این کشورها بهشمار میروند. ازاینرو، جستار حاضر، در پی واکاوی گونههای تهدید در بخش سیاست، اقتصاد و فرهنگ در این جوامع است. روش این تحقیق، بررسی دادههای مطالعاتی-کتابخانهای با روش توصیف و تحلیل گزارههاست. یافتهها نشان میدهد سطح تهدید در هر سه مقوله ذکرشده، دارای مولفههای وابستگی است. چنانکه گرچه برخی از کشورهای اسلامی در صورت ظاهر، استقلال خود را حفظ کردهاند، اما از نظر سیاسی، اقتصادی و نظامی، به ابرقدرتها وابسته شدهاند. این وابستگی، در بخش فرهنگ، شامل تحریف گرایشهای مذهبی و تضعیف و نفی هویت ارزشی کشورهای اسلامی است. در بخش اقتصادی، توزیع ناعادلانه منابع و امکانات، تمدنگریزی و وابستگی اقتصادی، عمدهترین شناسه تهدید در این دولتها به شمار میروند. در بعد فرهنگی، وابستگی علمی و فرهنگی به غرب، ترویج باورهای سکولار و دینگریزی با عنوان روشنفکری، شاخصه تهدید بهشمار میروند.